Spot 67
Paawan Sarovar
The lake where Krishna brought His cows to drink fresh cool water after returning from pastures.
Krishna brought His cows to drink cool water from the holy lake after returning from pastures. On another significant occasion, Nanda Maharaja desired to go to Prayagraj, but Krishna, afraid of being separated from His parents, advised Nanda to go the next day on Akshaya Tritiya. On the next morning, Nanda came across a stranger at the Pavan Sarovar. He revealed himself as the king of Prayagraj, who had come to wash away his sins in the holy Pavan Sarovar which were dumped on him by the pilgrims. He had also brought other holy rivers and pilgrimages. Impressed by the sanctity of the Pavan Sarovar, Nanda decided to bathe there instead of Prayagraj. The lake was constructed by Pavana Gopa, the father of Vishaka. Paavan means pure and sarovar means lake. Thus, it is believed that a bath in the holy lake will cleanse one of all sins.
पावन सरोवर
वह झील जहाँ कृष्ण चरागाहों से लौटने के बाद अपनी गायों को ताजा ठंडा पानी पीने के लिए लाते थे।
चरागाह से लौटने के बाद कृष्ण अपनी गायों को पवित्र झील से ठंडा पानी पीने के लिए लाए। एक अन्य महत्वपूर्ण अवसर पर नंद महाराजा ने प्रयागराज जाने की इच्छा जताई, लेकिन अपने माता-पिता से अलग होने के डर से कृष्ण ने नंद को अगले दिन अक्षय तृतीया पर जाने की सलाह दी। अगली सुबह नंद की मुलाकात पावन सरोवर पर एक अजनबी से हुई। उन्होंने खुद को प्रयागराज के राजा के रूप में प्रकट किया, जो पवित्र पावन सरोवर में अपने पाप धोने आए थे, जो तीर्थयात्रियों द्वारा उन पर फेंके गए थे। वह अन्य पवित्र नदियाँ और तीर्थ भी लेकर आये थे। पावन सरोवर की पवित्रता से प्रभावित होकर नंद ने प्रयागराज के बजाय वहीं स्नान करने का फैसला किया। इस झील का निर्माण विशाखा के पिता पवन गोप ने किया था। पावन का अर्थ है शुद्ध और सरोवर का अर्थ है झील। इस प्रकार यह माना जाता है कि पवित्र झील में स्नान करने से सभी पापों से मुक्ति मिल जाती है।
पावन सरोवर
येथे कृष्ण आपल्या गायींना जंगलातून परतल्यावर ताजे थंड पाणी पिण्याची व्यवस्था करायचे.
जंगलातून परतल्यावर कृष्णने आपल्या गाईंना पवित्र तलावातील थंड पाणी पिण्यासाठी आणले. दुसर्या एका महत्त्वपूर्ण प्रसंगी, नंद महाराजांना प्रयागराजला जाण्याची इच्छा होती, परंतु कृष्णने, नंद महाराजांपासून विरहची भीती वाटल्यामुळे नंदला दुसऱ्या दिवशी अक्षय्य तृतीयेच्या दिवशी जाण्याचा सल्ला दिला. दुसऱ्या दिवशी सकाळी नंद महाराजांना पावन सरोवरावर एक अनोळखी व्यक्ती भेटली. त्याने स्वतःला प्रयागराजचा राजा म्हणून सांगितले, जो पवित्र पावन सरोवरात आपली पापे धुण्यासाठी आला होता. त्याने इतर पवित्र नद्या आणि तीर्थक्षेत्रेही आणली होती. पावन सरोवराच्या पावित्र्याने प्रभावित होऊन नंदने प्रयागराज ऐवजी तेथेच स्नान करण्याचा निर्णय घेतला. विशाखाचे वडील पावन गोपा यांनी तलाव बांधला होता. पावन म्हणजे शुद्ध आणि सरोवर म्हणजे तलाव. अशा प्रकारे, असे मानले जाते की पवित्र तलावामध्ये स्नान केल्याने सर्व पापांपासून शुद्ध होईल.
પાવન સરોવર
ગૌચારણમાંથી પાછા ફરતા સમયે કૃષ્ણ અને તેમની ગાયો અહીં સ્વચ્છ ઠંડુ જળ પીવા રોકાતા હતા.
કૃષ્ણ ગૌચારણેથી પરત ફરતા સમયે પોતાની ગાયોને આ પવિત્ર સરોવરના જળ પીવા લાવતા હતા. બીજા એક મહત્ત્વના પ્રસંગે નંદ મહારાજે પ્રયાગ યાત્રાએ જવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી ત્યારે માતા-પિતાના વિરહના ભયે કૃષ્ણએ તેમને અક્ષય તૃતિયાની પછીના દિવસે જવાની વિનંતી કરી. બીજા દિવસે નંદ મહારાજને પાવન સરોવર પર એક અજ્ઞાત વ્યક્તિ મળ્યા, જેમણે પોતાનો પરિચય પ્રયાગરાજના રાજા તરીકે આપ્યો, જે યાત્રાળુઓ પાસેથી પોતે એકઠાં કરેલા પાપ ધોવા માટે પવિત્ર પાવન સરોવરમાં સ્નાનાર્થે આવ્યા હતા. પાવન સરોવરની પવિત્રતાથી પ્રભાવિત થઈને નંદ મહારાજે પ્રયાગ જવાને બદલે પાવન સરોવરમાં સ્નાન કરવાનું ઉચિત ધાર્યું. આ સરોવર વિશાખા સખીના પિતા પાવન ગોપે નિર્માણ કરાવ્યું હતું. પાવન એટલે પવિત્ર. આ રીતે એવું માનવામાં આવે છે કે પાવન સરોવરમાં સ્નાન કરનારના બધા પાપ ધોવાઈ જાય છે.
