Spot 28
Radha Damodar Temple
Home of Radha Damodar deity that Rupa Goswami carved for Jiva Goswami and the spiritual epicentre — meeting place for all the Goswamis
Starting from the left of the altar is moon like Radha Vrindavana Chandra of Krishnadasa Kaviraja Goswami, the playful Radha Damodar of Jiva Goswami, the loving Radha Madhava of Jayadeva Goswami, and the exquisite Radha Chailachiken of Bhugarbha Goswami. Furthermore, to the rightmost side of the temple is the sacred Govardhana Sila of Sanatana Goswami, which was lovingly presented by Krishna himself.
This was also the meeting place for all the Goswamis where they discussed various aspects of Krishna’s pastimes and spiritual life, shared their realisations and understanding of the practice and philosophy of bhakti yoga.
Radha Damodar temple stands at the epicentre of the spiritual universe due to the activities that occurred there amongst the followers of Caitanya Mahaprabhu, and the unparalleled intimacy and revelations experienced by the devotees.
राधा दामोदर मंदिर
राधा दामोदर विग्रह का घर, जिसे रूपा गोस्वामी ने जीवा गोस्वामी के लिए बनाया था, और आध्यात्मिक केंद्र – सभी गोस्वामियों के लिए मिलन स्थल
राधा दामोदर मंदिर सेवाकुंज क्षेत्र में स्थित एक प्रमुख गोस्वामी मंदिर है जिसे जीवा गोस्वामी द्वारा स्थापित किया गया था। मंदिर में विभिन्न गोस्वामियों द्वारा पूजे जाने वाले विग्रहों के कई सेट हैं। राधा दामोदर के इष्टदेव को रूपा गोस्वामी ने व्यक्तिगत रूप से बनाया था और जीवा गोस्वामी को उपहार में दिया था।
वेदी के बायीं ओर से प्रारंभ होकर कृष्णदास कविराज गोस्वामी की चंद्रमा जैसी राधा वृन्दावन चंद्रा, जीवा गोस्वामी की चंचल राधा दामोदर, जयदेव गोस्वामी की प्यारी राधा माधव और भुगर्भ गोस्वामी की अति सुंदर राधा चैलाचिकेन हैं। इसके अलावा मंदिर के सबसे दाहिनी ओर सनातन गोस्वामी की पवित्र गोवर्धन शिला है जिसे स्वयं कृष्ण ने प्रेमपूर्वक भेंट की थी।
यह सभी गोस्वामियों के लिए मिलन स्थल भी था जहां उन्होंने कृष्ण की लीलाओं और आध्यात्मिक जीवन के विभिन्न पहलुओं पर चर्चा की और भक्ति योग के अभ्यास और दर्शन की अपनी अनुभूतियों और समझ को साझा किया।
चैतन्य महाप्रभु के अनुयायियों के बीच वहां होने वाली गतिविधियों और भक्तों द्वारा अनुभव की गई अद्वितीय अंतरंगता और रहस्योद्घाटन के कारण राधा दामोदर मंदिर आध्यात्मिक ब्रह्मांड के केंद्र में खड़ा है।
राधा दामोदर मंदिर
राधा दामोदर विग्रह जे रुप गोस्वामी यांनी जीव गोस्वामींसाठी कोरले आणि आध्यात्मिक केंद्र – सर्व गोस्वामींसाठी भेटीचे ठिकाण
राधा दामोदर मंदिर हे सेवाकुंज परिसरात स्थित एक प्रमुख गोस्वामी मंदिर आहे, जीव गोस्वामी यांनी स्थापित केले आहे. मंदिरात विविध गोस्वामींनी पुजलेल्या देवतांचे अनेक विग्रह आहेत. राधा दामोदरचे प्रमुख विग्रह रूप गोस्वामी यांनी वैयक्तिकरित्या कोरली होती आणि जीव गोस्वामी यांना भेट दिली होती.
वेदीच्या डावीकडून सुरू होणारा कृष्णदास कविराज गोस्वामींचा राधा वृंदावना चंद्र, जीव गोस्वामींचा खेळकर राधा दामोदर, जयदेव गोस्वामींचा प्रेमळ राधा माधव आणि भुगर्भ गोस्वामींचा उत्कृष्ठ राधा छैलचिकन आहे. शिवाय, मंदिराच्या अगदी उजव्या बाजूला सनातन गोस्वामींची पवित्र गोवर्धन शिला आहे, जी भगवंतांनी त्यांना प्रेमाने भेट केली होती
हे सर्व गोस्वामींसाठी भेटीचे ठिकाण देखील होते जेथे ते कृष्णच्या लीला आणि आध्यात्मिक जीवनातील विविध पैलूंवर चर्चा करत, भक्ती योगाच्या अभ्यासाची आणि तत्त्वज्ञानाचा साक्षात्कार आणि अनुभव यांची देवाण-घेवाण होत असे
राधा दामोदर मंदिर हे चैतन्य महाप्रभूंच्या अनुयायांमध्ये घडलेल्या क्रियाकलापांमुळे आणि भक्तांनी अनुभवलेल्या अतुलनीय आत्मीयतेमुळे आणि साक्षात्कारांमुळे आध्यात्मिक विश्वाच्या केंद्रस्थानी उभे आहे.
રાધા દામોદર મંદિર
રાધા દામોદર વિગ્રહોને બિરાજમાન કરતું મંદિર, જે વિગ્રહોને રૂપ ગોસ્વામીએ જીવ ગોસ્વામી માટે મનોહર શિલ્પમાં ઢાળ્યા હતા. આ મંદિર તમામ ગોસ્વામીઓની પરસ્પરની મુલાકાત માટેનું કેન્દ્ર પણ હતું.
સેવાકુંજ વિસ્તારમાં જીવ ગોસ્વામીએ સ્થાપેલું રાધા દામોદર મંદિર એક પ્રમુખ ગોસ્વામી મંદિર છે. અહીં ગોસ્વામીઓ દ્વારા સેવા પામેલા અનેક વિગ્રહો છે. મુખ્ય વિગ્રહ રાધા દામોદરનો છે, જેને જીવ ગોસ્વામીને ભેટમાં આપવા માટે રૂપ ગોસ્વામીએ શિલ્પમાં ઢાળ્યા હતા.
ગર્ભગૃહની વેદીમાં ડાબી બાજુએથી ચંદ્રસમાન રાધા વૃંદાવનચંદ્ર છે, જે કૃષ્ણદાસ કવિરાજ ગોસ્વામીના વિગ્રહો છે. ત્યાર પછી જીવ ગોસ્વામીના રમતિયાળ રાધા દામોદર, જયદેવ ગોસ્વામીના પ્રેમાળ રાધા માધવ અને ભૂગર્ભ ગોસ્વામીના સુકોમળ રાધા છૈલચીકન પણ છે. સહેજ દૂર જમણી તરફ શ્રીલા સનાતન ગોસ્વામીની ગોવર્ધન શીલા છે, જે સ્વયં કૃષ્ણએ તેમને ભેટ આપી હતી.
આ સ્થળ તમામ ગોસ્વામીની મુલાકાતનું કેન્દ્ર હતું જ્યાં તેઓ વિવિધ કૃષ્ણલીલા તથા અધ્યાત્મિક બાબતોની ચર્ચા કરતા અને પોતાના સાક્ષાત્કાર, ભક્તિ યોગની સમજણની ચર્ચા કરતા.
ચૈતન્ય મહાપ્રભુના અનુયાયીઓના ઘણા પ્રસંગો અહીં રચાયા હોવાથી તથા ભક્તોએ અનુભવેલા અજોડ, આત્મીય સાક્ષાત્કારોને કારણે રાધા દામોદર મંદિર અધ્યાત્મિક બ્રહ્માંડના પ્રમુખ કેન્દ્ર સમાન છે.
